بیکارى در ایران بیداد میکند. ارتش بیکارى هر روز فربه تر میشود. موقعیت اقتصادى و سیاسى جمهورى اسلامى هیچ چشم اندازى براى جذب بیکاران در بازار کار نمى گشاید. سازماندهى اردوى بیکارى بعنوان بخشى از طبقه کارگر٬ به سوالى عملى و فورى براى جنبش طبقه ما تبدیل شده است. در این گفتگو با دو تن از فعالین پروژه “اتحاد کارگرى علیه بیکارى” بعد از انقلاب ۵٧ گفتگو میکنیم.
پرسش: “علیه بیکارى” چه بود و چگونه تشکیل شد؟ چه مدت فعالیت داشت و مبانى سیاست اش چه بود؟
محمود احمدى: علیه بیکاری نشریه ای بود که از طرف “کمیته ایجاد اتحاد کارگری بر علیه بیکاری” منتشر میشد و هدفش را سازماندهی کارگران بیکار و شاغل برای بوجود آوردن تشکل “اتحاد کارگری بر علیه بیکاری” و مبارزه بر علیه بیکاری تعریف کرده بود. این نشریه بدنبال تحصن کارگرن بیکار در وزارت کار در فروردین ۵۸ و با جمع بندی از آن تحصن در اواسط ۵۸ شروع به انتشار کرد. و تا سال ۶۰ که رژیم جنایتکار اسلامی به انقلاب وحشیانه یورش برد و پیشبرد هر گونه فعالیت و سازماندهی علنی با اعدام و زندان پاسخ میگرفت تا ۱۲- ۱۳ شماره منتشر شد. اما به علت عدم امکان فعالیت علنی در آن شرایط سیاسی روز ایران انتشارش متوقف شد!
جمع اولیه “کمیته ایجاد اتحاد کارگری بر علیه بیکاری” ۲ نفر بود. خسرو داور و من. بعد از انتشار چند شماره از نشریه علیه بیکاری، سهند که به اتحاد مبارزان کمونیست تغییر نام داده بود نیروی ویژه ای را به این پروژه اختصاص داد! رفیق جان باخته جواد قاعدی به همراه یکی دیگر از اعضای اتحاد مبارزان کمونیست در کنار خسرو داور، کمیته ایجاد جدید را تشکیل دادند و من بعنوان یکی از فعالین عملی در این عرصه در کمیته‌های تبلیغی و سازماندهی علیه بیکاری سازمان یافتم.
مبانی سیاست و اهداف علیه بیکاری در پلاتفرم علیه بیکاری منعکس بود. این پلاتفرم بر محورهای زیر اتکا داشت:
١- منشأ و مسبب بیکاری، فقر، و گرسنگی نظام سرمایه داری است.
۲- از بین بردن ریشه ای و نهایی بیکاری، فقر، و گرسنگی منوط به از بین رفتن نظام استثمارگر سرمایه داری است. و بجای نظام کارمزدی، باید نظامی که در آن هدف فعالیت اقتصادی رفع نیازمندیهای گسترده مردم و رفاه هر چه بیشتر همه انسانها است٬ جایگزین شود.
۳- پرداخت بیمه بیکار مکفی برای همه افراد آماده بکار بالای ۱۶ سال تا زمانیکه بیکار هستند.
۴- اتحاد کارگران شاغل و بیکار مناسبترین و موثرترین ظرف تشکیلاتی کارگران در مبارزه بر علیه بیکاری است.
با نگاهی کوتاه به اوضاع سیاسی ایران، موقعیت چپ، شیوه برخورد این چپ به دولت موقت اسلامی، مبانی سیاسی و تاکتیک‌ها و روشهای آن در سالهای ۵۸ به تفاوتها و مبانی کمونیستی که بر این پلاتفرم حاکم بود پی میبریم. دولت و حکومتی که سعی میکرد با زبان انقلاب سخن بگوید. خود را یک حکومت ضد امپریالیست و ضد سرمایه داری جا بزند! از نظرش مورچه هم کارگر است. شعار میدهد آب و برق را مجانی میکنیم! کارخانه‌ها و صنایع وابسته را ملی خواهم کرد! و چپی که کارگران را به پشتیبانی مشروط و یا بدون قید شرط از “خرده بورژوازی ضد امپریالیست” در دولت فرا میخواند!! به بورژوازی ملی و صنایع ملی اعتقاد داشت! بیکاری را ناشی از وابستگی نظام سرمایه داری میدید و راه حل آنرا نیز در اقتصاد ملی و “عدم وابسته” موکول میکرد! انتشار پلاتفرمی در نقد کلیت نظام سرمایه داری که در آن از نظام بعنوان مسبب و باعث بانی بیکاری بگوید و راه دنبال نهایی و قطعی بیکاری را سوسیالیسم بداند در آن شرایط از طرف یک جریان چند نفره در تقابل با خیل عظیم جریانات چپ پوپولیست، به یک انقلاب و حمله به مبانی نظری، سیاسی و سازماندهی چپ پوپولیست شبیه بود! تعرضی با بلند کردن پرچم و کمونیسم مارکسی در عرصه سازماندهی جنبش کارگری به کمونیسم بورژوایی!
پرسش: شما یکى از فعالین این تشکل بودید. در شرایط امروز چگونه میتوان به این تجربه رجوع کرد؟ کدام چهارچوبها و مبانى هنوز معتبر و راهگشا هستند؟ آیا نقدى هم به روش کار و محدودیتهاى این پروژه دارید؟
محمود احمدی: علیه بیکاری مهر اوضاع و شرایط سیاسی سالهای ۵۸ تا ۶۰ جامعه ایران را بر خود داشت. در یک سو دولت ارتجاعی ای قرار دارد که تلاش میکند به زبان انقلاب سخن بگوید و با اتکا به انقلاب و ارگانهای “انقلابی” انقلاب مردم و کارگران را برای یک زندگی بهتر، رفاه و آزادی در هم کوبیده، سرکوب کرده و ارتجاع را مستقر نماید. در سوی دیگر مردم و کارگرانی قرار دارند که تلاش دارند تا انقلاب را بسط داده، از دستاوردهای انقلابشان دفاع کرده و حاکمیت خود را مستقر نمایند. در چنین شرایطی کارگران و احزاب کمونیست در حال ساختن و پایه گذاری تشکلات شورایی و ارگانهای مستقل کارگری بودند که هم از منافع اقتصادی کارگران دفاع نموده و هم ارگان حاکمیت مستقل کارگران برای قدرت سیاسی باشد. مشخصه آن دوران باز بودن قدرت سیاسی و جنگ دو اردو برای تسخیر قدرت سیاسی است. اردوی سرمایه با اتکا به حکومت اسلامی تلاش دارد تا انقلاب مردم را سرکوب نماید و اردوى انقلاب تلاش دارد تا انقلاب را به پیش برده و از انقلاب دفاع کند! ۳۰ خرداد ۶۰ پایان این جنگ برای سرکوب انقلاب ۵۷ است!
پلاتفرم و سبک کار علیه بیکاری مهر فعالیتهای یک تشکل علنی را که در دوران انقلابی فعالیت میکند با خود حمل میکند! این پلاتفرم و تشکل، تشکل و پلاتفرم کمونیستهایی است که در عرصه بیکاری فعالند! بیکاری را زائیده و ناشی از نظام سرمایه داری میدانند و راه حل نهایی آنرا سوسیالیسم! این پلاتفرم میتوانست در دورانی که کارگران کمونیست مشغول سازماندهی ارگانهای توده ای و شوراها، و کنترل کارخانه‌ها بودند و سهم خود را از قدرت سیاسی میخواستند٬ برای یک تشکل علنی که بر علیه بیکاری مبارزه میکند و سازمان میدهد٬ معتبر باشد. اما در شرایط متفاوت سیاسی- اجتماعی امروز که رژیم جنایتکار اسلامی هر گونه فعالیت علنی گسترده را با زندان و شکنجه پاسخ میدهد و امکان فعالیت سازمانها و تشکلات علنی کارگری بسیار محدود است٬ نمیتواند پاسخگوی این شرایط سیاسی باشد.
از نظر سبک کار و شکل سازماندهی علیه بیکاری، نقد به آن نوع سبک کار و شکل سازماندهی وارد است. کمیته ایجاد علیه بیکاری متشکل از فعالین و اعضاء اتحاد مبارزان کمونیست بود که آنها از فعالین و رهبران عملی جنبش بر علیه بیکاری نبودند. کمیته اتحاد کارگری بر علیه بیکاری از طرف کسانی تشکیل شده بود که از دل جنبش بیکاری نیامده بودند. بلکه کمونیستهایی بودند که تلاش داشتند کارگرن بیکار و شاغل را در عرصه بیکاری سازمان دهند و اتحاد کارگری بر علیه بیکاری را از طریق نشریه در بین فعالین این عرصه تبلیغ کنند و آنها را به ضرورت ایجاد این تشکل واقف سازند. عدم تشکیل کمیته ایجاد از فعالین و رهبران عملی این عرصه، ضعف اساسی آن نوع سازماندهی بود. بقول منصور حکمت کمیته اتحاد کارگری علیه بیکاری، متشکل از کمونیستهایی بود که به ضرورت سازماندهی این جنبش رسیده بودند و برای این امر، کمیته ایجاد درست کرده و نشریه منتشر کردند. مثل یک جنبش شورایی که میخواهد یک شورای سراسری پایه گذاری کند٬ نبود.
پرسش: امروز باید علیه بیکارى چه اقداماتى کرد و چه شعارهائى را در مرکز تبلیغات قرار داد؟ از چه سیاستهائى باید پرهیز کرد؟
محمود احمدى: قبل از هر چیز باید در نظر داشت که بیکاری صرفا معضل بیکاران و یا قشر بیکار طبقه کارگر نیست! بیکاری معضل کل طبقه کارگر است و وجود ارتش ذخیره بیکار و خیل عظیم بیکاران، حمله ای به سطح معیشت کل طبقه است. به این اعتبار مطالبات و سیاستهای ما در این عرصه نباید فقط کارگران بیکار را مورد خطاب قرار دهد بلکه باید کل طبقه کارگر را اعم از شاغل و بیکار را مورد خطاب قرار داد و متشکل و سازماندهی کرد. حزب اتحاد کمونیسم کارگری مطالبات زیرا برای مبارزه بر علیه بیکاری در دستور کار خود میدهد:
۱ : حداقل دستمزد رسمی باید تضمین کننده یک زندگی مرفه و در خور شان انسان باشد.
۲: بیمه بیکارى مکفى براى همه افراد آماده به کار بالای ١۶ سال. پرداخت بیمه بیکاری به کلیه کسانیکه به علل جسمی توان اشتغال به کار را ندارند . پرداخت بیمه بازنشستگی مکفی براى زنان و مردان ۵۵ سال به بالا.
۳: کاهش ساعت کار به حداکثر ٣٠ ساعت کار در هفته (۵ روز شش ساعته).
۴: قرار گرفتن کلیه کودکان و نوجوانان زیر ١۶ سال که فاقد تامین معیشتی و رفاهی از طریق خانواده میباشند تحت تکفل دولت.
۵ : ممنوعیت کار حرفه ای برای کودکان و نوجوانان زیر ۱۶سال.
