پرسش رفیق الف: اگر برجام صورت بگیرید چه مسایلی در مقابل ما خواهد بود؟ و چگونه باید دخالت کرد؟
پاسخ مازیار رازی: چنان چه بر سر احیای برجام توافق صورت گیرد، که با وجود مخالفت های سران اسرائیل و جمهوری خواهان در آمریکا بر سر تضمین های جمهوری اسلامی، در روزهای آتی احتمالا چانه زنی به مرحله آخرین می رسد. به اعتقاد من، رژیم جمهوری اسلامی به احتمال قوی بار دیگر «جام زهر» را خواهد نوشید و به «نرمش قهرمانانه» (یعنی تسلیم تمام و کمال به دول امپریالیستی و اسرائیل) تن خواهد، همانطور که در ژوئیه ۲۰۱۵ به توافقات دور اول برجام تن داد (البته به شرط اینکه تحولات غیر قابل پیش بینی رخ ندهد). اگر چنین شود، بدیهی است که بازتاب مشخصی در پیوند با جنبش کارگری خواهد داشت. این بازتاب باید مورد بررسی قرار گرفته و تکالیف جنبش کارگری از امروز تا زمانی که این توافقات به نتیجۀ مطلوب دولت های امپریالیستی و ایران برسد، ترسیم گردد. با حسنه شدن روابط این دول سرمایه داری بین المللی پس از ۴۳ سال، شرکت های وابسته به دول امپریالیستی، سرمایه های خود را به ایران سرازیر خواهند کرد. همانطور که مشاهده است که در سال ۲۰۱۵ شرکت های آمریکای جنرال موتورز امریکا و شرکت های اتومبیل فرانسوی رنو، ایرباس و غیره وارد ایران شدند و تدارکات اولیۀ سرمایه گذاری را دیدند.
به سخن دیگر، دوره پسابرجام روال عادی سازی روابط، مترادف خواهد بود با سرازیر شدن سرمایه ها به داخل و هم چنین بازگشایی برخی از کارخانه ها و انواع صنایعی که در دورۀ پیش بسته شده بوده و به علت تحریم های اقتصادی از کار افتاده بودند. در نتیجه، اشتغال کارگران در درون این کارخانه ها افزایش می یابد. طبعاً با اشتغال توده های کارگری در سطح کارخانه ها یک سلسله قوانین و قواعد بین المللی از طریق نماینده های کارگری امپریالیسم مانند آی. ال. او (سازمان جهانی کار) و بر حامعه کارگری تحمیل خواهد شد. با توجه داشت که منطق سرمایه داری برای تأمین امنیت سرمایه در ایران از طریق ممانعت از اعتصابات و شورش ها است و کنترل سیاسی است بر وضعیت التهاب آمیز کنونی مانند تداوم اعتصابات کارگری و اعتراضات خیابانی. اما این اقدامات، از یک سو، اعتماد به نفس در درون طبقه کارگر را به تدریج تقویت خواهد کرد. و از سوی دیگر استثمار مضاف توسط سرمایه داری تشنۀ سود را افزایش می دهد.
حضور سازمان جهانی کار و فعالیتش در ایران، برای طبقۀ کارگر مفاهیم مشخصی دارد. دولت های سرمایه داری غربی درصدد خواهند بود که پس از این معاملات با رژیم یک سلسله روابط نوینی در جامعۀ کارگری به وجود آید که امنیت سرمایۀ غربی در ایران تضمین گردد. کم هزینه ترین راه برای تضمین سرمایه این است که به جای آن که سر طبقۀ کارگر را با شمشیر قطع کنند، آن را با پنبه ببرند. به روشی «متمدنانه» توسط آی. ال. او. و از این طریق، استثمار مضاعف را اعمال کنند. حتی اگر این روال طی شود همانطور که در دوره پیش اتفاق افتاد، به علت بحران ساختاری نظامی سرمایه داری از بالا تحمیل شده ایران، این راه اندازی صنایع پس از چند سال مجددا با بحران و بیکاری سازی ها مواجه خواهد شد. در نتیجه این قبیل روزنه را اصولا باید موقت ارزیابی کرد. به سخن دیگر از منظر منافع طبقه کارگر صرفا این تحولات وقت تنفسی برای سازماندهی و تدارک انقلاب کارگری باید محسوب شود. این اقدامات و تحولات دازمدت و ابدی در کشوری مانند ایران، نخواهد بود.
بنابراین، در دورۀ آتی (وقت تنفس) ما با دو پدیدۀ متناقض در جامعه روبه رو خواهیم شد. از یک سو، افزایش اعتماد به نفس در طبقۀ کارگر، و در نتیجه، روحیۀ مبارزه جویی بهتر در راستای خود سازماندهی و سازمانیابی. از سوی دیگر، استثمار مضاعف طبقۀ کارگر. در نتیجه، ما برای نخستین بار در ۴۳ سال، در ایران شاهد شدیدترین تناقض بین کار و سرمایه خواهیم شد. به سخن دیگر، جنگ طبقاتی برای نخستین بار تدارکاتش می تواند ریخته شود.
ما به عنوان مارکسیست های انقلابی و کارگران سوسیالیست باید از هم اکنون تدارکاتی در این راستا ببینیم. یعنی بحث هایی باز کنیم حول این موضوع که چنان چه در آیندۀ نزدیک تشکل های مربوط به رژیم (تحت عنوان اتحادیه های زرد) ایجاد شود که شاید صدها هزار نفر از کارگران را در حوزه های مختلف نیز جلب خودش کند، ما چه نوع دخالت هایی باید کنیم؟ و چه آلترناتیوهایی مطرح کنیم؟ برای نمونه، یکی از مسائل محوری که در دورۀ آتی می تواند در مقابل این سندیکاها و اتحادیه های زرد، مطرح شود، ایجاد تشکل های مستقل کارگری هست (مستقل از کارفرمایان، و دولت و از سازمانهای بین المللی). اما برای سازماندهی این دخالت ها، یکی از مسائل اساسی ما ساختن حزب پیشتاز کارگری هست. زیرا، بدون حزب پیشتاز کارگری ما این دخالت ها به درستی نمی توانیم پیش ببریم.
۲۸ مرداد ۱۴۰۱
https://linktr.ee/mazraz
